Dinamometre nedir? Dinamometre özellikleri nelerdir? Dinamometre nasıl yapılır?

Dinamometre kuvvet veya ağırlık ölçmede kullanılan araçtır. Ağırlıkta bir kuvvet olduğu için ağırlığı da ölçer. Dinamometrelerin ölçüm birimleri Newton (N) ile gösterilmiştir. Dinamometre içerisinde esnek yay bulunur. Ağırlık yerine cisim veya kuvvet bağlandığında yay esneme yapar. Yayın bağılı bulunduğu ibre sayıları göstererek kuvvet ölçülmüş olur. 

Dinamometre özellikleri nelerdir?

1. Her dinamometrenin ölçebileceği değer vardır.

2.Hassas dinamometreler içinde ince yay bulunur. Az kuvvet ölçer.

3. Ölçebileceğinden fazla kuvvet uygulanan dinamometre bozulur.

4. Fazla kuvvet ölçen dinamometreler de kalın yay bulunur.

Dinamometre nasıl yapılır?

Dinamometre maddenin esneklik özelliğinden yararlanarak yapıldığından bize de yapımda esnek bir madde gerekmektedir. Bunun için paket lastiği, çamaşır lastiği yada lastik toka kullanılabilir. Hazır dinamometrelerde kullanılan sarmal yaylar yapım için en kullanışlı olanıdır bizlerde dinamometre yapımında çok sert olmayan sarmal kullanılması ideal olacaktır.

Yapımda kullanacağımız esnek maddeyi öncelikle bir yere sabitlenmesi gerekmektedir. Bu sabitlenecek maddemiz karton, mukavva ya da tahta parçası olabilir.

Sabitleme işlerimden sonra tel veya ataştan yapılan çengel esnek maddenin ucuna bağlanmalı ve çengelimizin ucuna minik bir boncuk takılmalıdır. Bunun amacı ise bu boncuk ile sıfır noktasının belirlenmesidir.

Sıfır noktasını belirlemek içinde esnek madde ile bağlanan malzeme dikey şekilde tutulmalı boncuğun geldiği nokta sıfır noktası olarak işaretlenmelidir. Son olarak sıfırdan aşağıya doğru eşit aralıklarla ölçeklendirme yapılmalıdır.

Esneklik katsayısı yüksek daha sert maddelerle dinamometre iki adet boru yardımıyla yapılır. Bunlar iç içe geçebilen iki boru olmalıdır. Esnek madde iç içe geçen boruların ikisinin de ucuna sabitlemelidir. Bu şekilde içteki boru rahatlıkla dıştaki borunun içinde çekilebilecek ve bırakıldığında eski yerine dönecektir.

Borular iç içe dikey bir pozisyona  geldikten sonra dıştaki borunun içteki borudaki geldiği hiza silinmeyen bir kalemle işaretlenmelidir. Bu sıfır noktadır. Bu noktayı işaretleyip sıfırı belirtikten sonra içteki boru eşit aralıklarla yukarı doğru ölçeklendirilmelidir. En son olarak da içteki borunun ucuna çengel takarak dinamometre tamamlanır.

Bu iki farklı esnek maddeyle hazırlanan dinamometreler ile uçlarındaki çengele asılan maddelerin ağırlıkları ve dinamometrelere uygulanan çekme kuvvetleri ölçülebilir.

Fakat bu ölçümlerden doğru bir sonuç isteniyorsa dinamometre ölçeklendirilmesinde Newton birimi kullanılması gerekmektedir.

Bunun içinde 100 gramlık ağırlıklar kullanılmalıdır. Dinamometre sıfır değerindeyken çengele 100 gramlık kütle takılmalı kütle asılıyken gösterilen değere 1 Newton yazılmalıdır. Bundan sonraki ölçeklendirmelerde bu 0 ve 1 Newton arasındaki mesafeye göre yapılmaktadır.